İranlı avukat, müellif, insan hakları savunucusu ve Nobel Mükafatı sahibi Şirin Ebadi, 22 yaşındaki Mahsa Amini‘nin “ahlak polisi” olarak bilinen İrşad Devriyelerince gözaltına alınmasının akabinde gördüğü şiddet sonucu hayatını kaybetmesi olayının ülkeyi geri dönülemez bir “devrim” yoluna soktuğunu söyledi.
1979’daki İslam İhtilali’nden bu yana İran’ı yöneten din adamlarını sert bir lisanla eleştiren Ebadi verdiği bir röportajda, mevcut protesto dalgasının tertibin meşruiyetine karşı şimdiye kadarki en gözü pek meydan okuma olduğuna inandığını belirtti.
Ebadi, Amini protestolarının geldiği noktayı İngiliz haber ajansı Reuters’a verdiği demecinde şu sözlerle tabir etti: “Bu ihtilal süreci bir trene benziyor ve bu tren son durağa ulaşana dek durmayacak”
Telefon üzerinden röportaj veren Ebadi, devletin ölümcül şiddet hareketlerini sıradan İranlıların, din adamlarına karşı duyduğu öfkeyi derinleştireceğini belirterek, “Protestolar farklı bir biçim aldı fakat sona ermedi” dedi.
Şirin Ebadi kimdir?
Şirin Ebadi, İranlı avukat, müellif, insan hakları savunucusu. Bilhassa bayan ve çocuk hakları alanındaki çalışmalarıyla, 10 Aralık 2003’te Nobel Barış mükafatını aldı. Ebadi, bu mükafatla Nobel alan birinci İranlı ve birinci Müslüman bayan oldu.
Hemedan’da ticaret hukuku profesörü bir babanın kızı olarak 1947’de doğan Ebadi, 1965’te Tahran Üniversitesi hukuk kısmına girdi, 1969’da okulu bitirdikten sonra hakimlik imtihanını kazanarak 1970’te stajyer hakim olarak misyona başladı. Bu ortada Tahran Üniversitesi’nde yüksek lisans eğitimine devam etti ve 1971’de diplomasını aldı. 1975’te İran’da yasama organının başına geçen birinci bayan olduysa da 1979 İran İslam İhtilali’nden sonra bayan olduğu için rütbesi düşürüldü.
İran’daki protestolar
İran’ın başşehri Tahran’da 13 Eylül 2022’de “ahlak polisi” olarak bilinen İrşad devriyeleri tarafından gözaltına alındıktan sonra uğradığı şiddet sonucu hastaneye kaldırılan 22 yaşındaki Mahsa Amini 16 Eylül’de ömrünü yitirmişti.
Amini’nin vefatı üzerine memleketi Sakkız’da 17 Eylül’de başlayan şovlar, ülke geneline yayılarak idare aykırısı protestolara dönüşmüştü. Ülke genelinde aylar süren şovlarda 10 binden fazla kişi gözaltına alınmıştı.
Norveç merkezli İran İnsan Hakları Örgütü (IHR) en son açıkladığı datalarda idam cezası riskiyle karşı karşıya olan 109 protestocu olduğunu ve güvenlik güçleri tarafından öldürülen gösterici sayısının da 481’e yükseldiğini açıklamıştı.
Öte yandan İran’da son 26 günde 55 kişinin idam edildiği de IHR tarafından söz edildi.
halktv.com.tr // Dış Haberler