Terminatör serisi, 2001 Uzay Macerası, Matrix, Bıçak Sırtı üzere birçok sinemada güçsüz insanoğluna karşı yapay zekâyla yönetilen düşmanlar karşı karşıya getirilmişti.
Spike Jonze imzalı ‘Aşk (Her)’ sineması de, beşerle işletim sistemi ortasında geçen bir aşk öyküsünü, Alex Garland’ın yakında gösterime girecek ‘Ex Machina’ sineması de insanoğlunun yapay zekâyla çekişmesini mevzu ediyor.
Avengers-Yenilmezler’ serisinin yeni sineması ise insan kuşağını sona erdirmeyi amaçlayan deha yapay zekâ Ultron’la üstün kahramanların savaşını anlatıyor. Ultron Yenilmezler’den Thor ve Demir Adam üzere üstün kahramanlar olmasaydı çarçabuk emeline ulaşabilecekti.
Oxford’lu bilim insanları, yapay zeka hakkında ziyadesiyle korkutucu bir ihtar yaptı: “Nükleer silahlardan bile daha ölümcül olabilir.”
Bugün bile insan zekâsı inceliklerinin, bilgisayarların sorun tahlilinde kullandıkları güç karşısında ne kadar zayıf kalabileceğinin işaretlerini görüyoruz. Satranç bilgisayarları tertipli olarak en uygun oyuncular dışındaki herkesi yeniyor. Karışık matematik süreçleri öbür bilgisayarlara nispeten çok daha kolay olan cebinizdeki akıllı telefon için bile çocuk oyuncağı.
Makineler yavaş lakin emin biçimde insanlardan daha akıllı hale geliyor, insanların en güzel oldukları uğraşlar ise gün geçtikçe azalıyor.
The Telegraph’ın haberine nazaran Oxford Üniversitesi’nden araştırmacılar İngiliz milletvekillerini “insanüstü yapay zekanın” en az nükleer silahlar kadar tehlikeli olabileceği ve bu nedenle onlar üzere düzenlenmesi gerektiği konusunda uyardı.
Umanlar, Birleşik Krallık hükümetinin Bilim ve Teknoloji Seçim Komitesi’nde milletvekillerine düzenlenmemiş yapay zeka (YZ) teknolojilerinin tehlikeleri hakkında bilgi verdiler. The Telegraph’ın aktardığına nazaran doktora öğrencisi Michael Cohen milletvekillerine şunları söyledi: “İnsanüstü yapay zeka ile farklı bir sınıfta yer alan özel bir risk var, bu da herkesi öldürebilir.”
Yapay zeka kıyameti
Bu riskler, siyasi güçlerin yapay zeka alanında giderek birbirlerine daha fazla üstünlük sağlamaya çalışması nedeniyle hakikaten de büyük kıymet taşıyor. Oxford Üniversitesi’nde makine tahsili profesörü olan ve komite toplantısına da katılan Michael Osborne, “güvenlik ve önlemi bir kenara bırakıp mümkün olan en süratli biçimde en gelişmiş YZ’ye ulaşmak isteyen” ABD ve Çin ortasında “büyük bir YZ silahlanma yarışı” yaşanabileceği ihtarında bulundu.
Osborne, “Nükleer silahların kullanımını düzenleme konusunda hayli âlâ olduğumuz için umutlanmak için kimi nedenler var” dedi ve ekledi: “Eğer gelişmiş YZ’nin nükleer silahlarla karşılaştırılabilir bir tehlike olduğunu anlayabilirsek, o vakit tahminen de onu yönetmek için misal çerçevelere ulaşabiliriz.”
Cohen milletvekillerine “Bir köpeği ödüllerle eğittiğinizi hayal ederseniz, mükafatları almasını sağlayacak hareketleri seçmeyi öğrenecektir” dedi ve ekledi: “Ancak köpek ödül dolabını bulursa, yapmasını istediğimiz şeyi yapmadan mükafatları kendisi alabilir.”
Başka bir deyişle, insanüstü bir yapay zeka, bir mükafatı elde etmek için “elinden geldiğince fazla enerji” harcama riskini taşır ve bu da “bizi kendimiz için güçsüz bırakır. Cohen’e nazaran bu teknolojiler ilerledikçe, “her alanda bizden çok daha zeki” hale gelmeleri durumunda “fişi çekme” yeteneğine sahip olmamız gerekiyor. Cohen ve Osborne, insanlardan daha yetenekli yapay zekaların yüzyılın sonuna kadar ortaya çıkabileceğini ve bunun yanlışsız düzenlemelerle önlenebileceğini öngörüyorlar.