‘Dezenformasyon Yasası’ olarak anılan yeni yasa ile birlikte Cumhurbaşkanlığı Bağlantı Daire Başkanlığı da her hafta bir Dezenformasyon Bülteni yayınlamaya başladı. Bültenin bu haftaki ana odağı ise Türkiye’yi sarsan zelzele oldu. 6 Şubat tarihli Cumhurbaşkanlığı İrtibat Daire Başkanlığı Dezenformasyon Bülteni’nde zelzele, kurtarma çalışmalarının durumu ve yıkılan merkezler üzere pek çok hususta palavra olarak bedellendirilen haberler paylaşıldı.
Kaynak: https://www.iletisim.gov.tr/images/up…
1. “Deprem Bölgesinde Arama Kurtarma Çalışması Yapılmıyor”
Sosyal medyada sık sık karşılaştığımız bu argümanlar Cumhurbaşkanlığı İrtibat Daire Başkanlığı tarafından yalanlandı. Bu argümanların yanlışlığı lisana getirilirken
‘Kahramanmaraş merkezli toplam 10 ili etkileyen sarsıntıların ardından arama kurtarma çalışmaları devam etmektedir. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 6 Şubat saat 13:04 itibariyle 9 bin personelin arama kurtarma çalışması yürüttüğünü ve bu sayının daima artmakta olduğunu ifade etmiştir. AFAD’dan yapılan son açıklamaya göre, zelzeleden etkilenen bölgede 15 bine yakın arama kurtarma çalışanı, yine aynı formda 5 bine yakın araç ve iş makinesi görevlendirilmiştir. Ayrıyeten AFAD gönüllüsü 10 bin 409 kişinin de çalışmalara destek vermektedir. Bu takımlar 216 araç ve 3 bin 226 iş makinesiyle arama kurtarma faaliyetlerini sürdürmektedir. 10 vilayetteki takımlara ve ambulanslara ilaveten vilayet dışından 602 ambulans, 187 UMKE timi, 2 ambulans uçak ile toplam 2 bin 256 acil sıhhat personeli __hasar gören vilayetlere ulaşmıştır.
Ayrıca zelzele bölgesindeki arama kurtarma çalışmalarına 3 bin 500’den fazla Mehmetçik katkı sağlamaktadır. Depremin hasara yol açtığı vilayetlerde yıkılan binaların altında kalan vatandaşları kurtarma faaliyetleri sürdürülmektedir. Bu çalışmalar kapsamında 6 Şubat 2023 saat 23:50 prestiji ile 6 bin 345 kişi enkaz altından kurtarılmıştır.
ifadeleri bültende yer aldı.
2. “Deprem Sonrası Malatya’da Kızılay Bölge Kan Merkezi Büsbütün Yıkıldı”
Bu söylentilerin da büsbütün gerçek dışı olduğu bültende bildirilirken zelzelenin akabinde geniş yankı bulan bu argümanların da palavra olduğu söz edildi.Meydana gelen zelzeleler sonrası Malatya Kızılay Bölge Kan Merkezi binasında ufak çaplı hasar meydana gelmiştir. Hasar, binadaki faaliyetleri durduracak seviyede değildir.
Meydana gelen zelzeleler sonrası Malatya Kızılay Bölge Kan Merkezi binasında ufak çaplı hasar meydana gelmiştir. Hasar, binadaki faaliyetleri durduracak seviyede değildir. Malatya Kızılay Bölge Kan Merkezi, faaliyetlerine devam etmektedir.
3. “Malatya Özel İtimadım Bakım Merkezi’ndeki Engelli Bireyler Sokakta Kalıyor”
Bu argüman ile ilgili olarak ise kimin tarafından çekildiği aşikâr olmayan imajlar ile manipülasyon yaratılmaya çalışıldığı lisana getirildi.
Görüntüler kelam konusu sav ile toplumsal medyada paylaşılmış, basın yayın organlarında habere mevzu olmuş ve kimi siyasetçiler tarafından dillendirilmiştir. Kahramanmaraş-Elbistan merkezli olarak 13:24’te meydana gelen 7.5 şiddetindeki sarsıntının Malatya’da hissedilmesi sebebiyle, zelzele esnasında Özel İtimadım Bakım Merkezinde kalmakta olan engelli bireyler bahçeye ve kurum dışına çıkarılmıştır. Bu esnada kimin tarafından çekildiği ve servis edildiği bilinmeyen bir görüntü ile engelli bireylerin sokakta kaldığı sav edilmiştir. Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığı, Malatya Aile ve Toplumsal Hizmetler Vilayet Müdürlüğü ve bakım merkezi ile irtibata geçmiş, görüntüdeki manzaranın sarsıntı anına ilişkin olduğu ve binada rastgele bir sorun olmaması sebebi ile engellilerin tekrar kurum içine alındığı öğrenilmiştir. Engelli bireylerin dışarıda kaldığı istikametindeki tezler, büsbütün manipülasyon hedeflidir.
4. “Sakarya’da 5.5 Büyüklüğünde Sarsıntı Meydana Geldi”
Arka geriye gelen zelzele haberlerinin akabinde Sakarya bölgesinde de bir sarsıntı meydana geldiği haberleri ile karşılaşmıştık. Yayınlanan bültende bu bilginin de yanlışsız olmadığı paylaşıldı.
Türkiye’de en çok sismik istasyona sahip AFAD kurumunun bilgilerinde bu türlü bir kayıt bulunmamaktadır. Kandilli Rasathanesi’nin yanı sıra milletlerarası zelzele araştırma kuruluşlarının da dataları incelendiğinde, bu türlü bir sarsıntının kelam konusu olmadığı görülmektedir.
5. “Adana Havalimanı İkinci Bir Karara Kadar Uçuşlara Kapatıldı”
Ulaşım konusunda düşüncelerin yaşandığı kimi kaynaklarca aktarılan kimi haberlerde Adana Havalimanı’nın da ikinci bir emre kadar uçuşa kapatıldığı söylenmişti. Bu mevzu hakkında da yalanlama geldi.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın açıklamasına nazaran, tezler büsbütün asılsızdır. Adana Havalimanı hava trafiğine açıktır.
6. “AFAD, Akşam Saatlerinde 8.5 Şiddetinde Zelzele Beklendiğini Açıkladı”
Halkı daha da paniğe sürükleyen bir öteki temelsiz paylaşım da AFAD tarafından çok daha büyük bir sarsıntı beklendiği tezi olmuştu. Bültende bu argümana da yer verildi.
AFAD yahut rastgele bir __kurumdan bu türlü bir açıklama yapılmamıştır.
7. “Deprem Sonrası Uşak’ta 100 Liralık Battaniye Bir Günde 250 Lira Oldu”
Depremin vurduğu Uşak’ta battaniyelerin bir günde fahiş zamlandığına dair argümanlar da Uşak Valiliği’nin açıklamaları kaynak gösterilerek temelsiz olarak paylaşıldı.
Uşak Valiliği tarafından yapılan basın açıklamasına nazaran kentte üretilen battaniyelerin fiyatları içerdikleri gereçlere nazaran 100 TL ile 350 TL ortasında değişiklik gösterdiği belirtilmiştir. Ticaret Vilayet Müdürlüğü tarafından yapılan çalışmalar kapsamında, zelzele öncesi ve sonrasında rastgele bir fiyat tutarsızlığı tespit edilmemiştir. Ayrıyeten Uşaklı vatandaşlar tarafından 100 bin adet battaniye, sarsıntının yaşandığı birinci andan itibaren bağış olarak sarsıntı bölgelerine gönderilmiştir.
8. “Kahramanmaraş’ta Zelzele Anı” Savıyla Paylaşılan Birtakım Görüntüler”
Pazarcık’ta sarsıntı anı olarak servis edilen birtakım imgelerin de gerçeği yansıtmadığı açıklandı.
Söz konusu imgelerin, 30 Ekim 2020’de İzmir’in Seferihisar ilçesinde meydana gelen 6.6 şiddetindeki zelzele anına ilişkin olduğu tespit edilmiştir
9. “Samsun’da Bir Saat İçerisinde 6.3 Şiddetinde Sarsıntı Olacak”
Halkı paniğe sevk eden kimi paylaşımlarda Samsun merkezli bir zelzele beklendiği sav edilmişti. Yapılan açıklamada bu paylaşımların da temelsiz olduğu paylaşıldı.
Samsun Valiliği’nden yapılan açıklamada, saat 13:24’te Elbistan merkezli meydana gelen 7.6 büyüklüğündeki zelzeleden Samsun’un da etkilendiği ve şu ana kadar bildirilen rastgele bir olumsuzluğun bulunmadığı belirtildi. Açıklamada vatandaşların, “Samsun’da 1 saat içerisinde sarsıntı olacak” formundaki temelsiz argümanlara prestij etmemeleri ve resmi kaynakların açıklamalarını takip etmeleri davetinde bulunuldu.