Duygu Erdoğan – İlk Meskenim Birinci İş Yerim toplumsal konut projesi ile dar gelirli vatandaşlar için hükümet tarafından konut atağı yürütülürken, konut muhtaçlığına özel daldan de dayanak bir model önerisi geldi. Devletin mülkiyetindeki yerlerde erişilebilir konut geliştirilmesini esas alan bir yol haritası hazırlayan özel bölüm, bu emlakta konut geliştirerek, devletin regülasyonunda vatandaşlara kiralamayı öneriyor. Bu kiralama modelinde kiraların 2 kişinin çalıştığı bir hanede, harcanabilir hane gelirinin yüzde 30’una denk olması planlanıyor.
Gayrimenkul Yatırımcıları Derneği (GYODER) tarafından 17’ncisi gerçekleştirilen Gayrimenkul Zirvesi’nde bir ortaya gelen gayrimenkul bölümü, son gelişmeleri ve gelecek vizyonunu gündemine aldı. Zirvede gerçekleştirilen ‘Erişilebilir Konutlar’ panelinde vatandaşlar için devletin regülasyonunda bir kiralık konut önerisi getirildi. Zirvede modelin ayrıntılarına ait tekliflerini anlatan GYODER İdare Heyeti Lideri Mehmet Kalyoncu, dernek olarak ‘Erişilebilir Konut Komitesi’ kurduklarını belirterek, “Sektörde çok net görebildiğimiz bir sayı var, o da ruhsat sayıları. Olağanın yüzde 30’una düştüğünü gördük. Bu noktada üretmemiz gerektiğini, üretmenin önündeki mahzurları bertaraf etmemiz gerektiğini lisana getirdik. Gayrimenkul geliştirmede maliyetin yarısını arsa oluşturuyor. Yerin yüzde 50 olduğu bir denklemde biz şu anda tıkanmış durumdayız. Dünyanın gelişmiş ülkelerinde bu türlü bir oran yok. Bizim modelimiz de buna dayanıyor” diye konuştu.
‘Maliyet inecek’
Önerdikleri modelde geliştirme sürecinde yüzde 50 olan arsa hissesini sıfıra indirdiklerini vurgulayan Kalyoncu, bu biçimde maliyeti de yarıya indirdiklerini söyledi. Mehmet Kalyoncu, şöyle anlattı:
“Fonlama, konut kredisi tarafından oluşturuşması gereken kaynak maliyetini yarıya indiriyoruz. Bu lakin devletin yerlerini bu amaçla kıymetlendirme kararı almasıyla mümkün. Bu modeli mart ayında ilgili bakanlıklara ve kurumlara sunduk. Herkes için yeni bir model. Türkiye’de hiçbir gayrimenkul geliştiricisi kiralama maksatıyla konut geliştirmiyor. Kiralamanın yıllık ya da 3-5 yıllık değil uzun vadeli kontratlarla yapılmasını öneriyoruz. Kiracıyı da rahat hissettirmek değerli. Kamu-özel işbirliği modeli geliştirilirse, devlet yıllık bir kira tarifesi yayınlayabilir.”
‘Kredi imkanı olmalı’
Yatırımların geri dönüşünün 15 yılı bulacağını söz eden Kalyoncu, “Tabii bu vadelerde bir kredi imkanı sunulması gerekir” dedi. Açıklanan toplumsal konut projesinin tesirlerinin çabucak görüldüğünü kaydeden Kalyoncu, “Biz diyoruz ki yalnızca devlet değil bizim bölümümüz de bu işe girsin. Kapasitenin yüzde 70’ini kullanmıyoruz. Şu anda Türk gayrimenkul geliştiricileri Türkiye’de arsa stoku bulamadıkları için İngiltere, Portekiz, Miami, Kanada ve Almanya’da gayrimenkul geliştiriyorlar. Mevzuyu dal temsilcilerimizle de görüştük. Kesim temsilcilerimiz de muhakkak yaşa gelmişler, kazandıklarını topluma geri vermek istiyorlar” biçiminde konuştu.
Kalyoncu, inşaatların çok süratli yapılabileceğini, model başlarsa konutların 1-1.5 yıl içinde inşa edilebileceğini belirterek, “3’üncü yılına gelindiğinde bu modelde 100 bin de üretilebilir, 300 bin de 500 bin de üretilebilir. Lakin arsa bulmak kıymetli. İstanbul’da arsa yok” dedi.
Gayrimenkulde 4T vizyonu izleniyor
“Rota Yine Oluşturuluyor” mottosuyla düzenlenen 17. GYODER Gayrimenkul Zirvesi’nde, GYODER’in ana vizyonu olan 4T; Tabiat, Toplum, Teknoloji ve Tasarım mevzularındaki gelişmeler paylaşıldı. Gayrimenkul Doruğu kapsamında yeni projeler de açıklandı. Bunlardan biri YTÜ Rektörü Prof. Dr. Tamer Yılmaz ve GYODER PropTech komitesi Lideri Dr. Mehmet Sakin’in anlatımıyla GYODER ve Yıldız Teknik Üniversitesi işbirliği ile hayata geçirilecek GYODER Start Up House&PropTech Hub projesi oldu. Proptech pazarını desteklemek, hudut ötesi işbirlikleri ile büyütmek ve finansmana erişimi kolaylaştırmayı hedefleyen proje, gayrimenkul bölümünün teknoloji katmadeğerini ortaya çıkaracak. Ayrıyeten GYODER, Türkiye Belediyeler Birliği ile işbirliğine giderek, kentlerin geleceği açısından kıymetli bir sivil inisiyatifi de hayata geçireceğini dorukta duyurdu.